Νεο κτηριο ΕΤΕ επι της Εθνικης Οδου

Το Νέο Κτήριο της ΕΤΕ στην Βιομηχανική Περιοχή της Θεσσαλονίκης απετέλεσε το πρότυπο για μία σειρά νέα κτήρια της Εθνικής Τράπεζας βασισμένα σε αντίστοιχες συνθετικές αρχές. Με πρόθεση να καθορίσει το ύφος των νέων καταστημάτων της Τράπεζας, το κτήριο επιχειρούσε να αναδείξει ένα ενιαίο ύφος που θα ταυτίζεται με την σύγχρονη τραπεζική λογική οργάνωσης και προβολής των προϊόντων της. Το δεύτερο υλοποιημένο παράδειγμα, το Νέο Κτήριο της ΕΤΕ στην Κηφισιά στην εθνική οδό, που εγκαινιάστηκε ένα χρόνο μετά, αποτελεί παραλλαγή στο ίδιο θέμα, ενώ ταυτόχρονα προσαρμόζεται στην περιοχή και στα δεδομένα του οικοπέδου.

Στοιχεία που είχαν διαμορφώσει την αρχιτεκτονική έκφραση του Νέου Κτηρίου Διοίκησης της ΕΤΕ επί των οδών Αιόλου και Σοφοκλέους στην Αθήνα, όπως η καθαρή γεωμετρία, η έμφαση στο φυσικό φως ή η επιλογή των συγκεκριμένων υλικών, επανερμηνεύονται με πρόθεση να εκφράσουν την επιδιωκόμενη συνέχεια του ύφους των νέων κτηρίων της Τράπεζας και να δημιουργήσουν στοιχεία αναγνώρισης και διαφοροποίησης. Η αρχιτεκτονική πρόταση αποφεύγει την επανάληψη μορφολογικών στοιχείων και στοχεύει στην δημιουργική ερμηνεία δομικών συνθετικών κανόνων που συγκροτούν τον χαρακτήρα του κτηρίου. 

Οι βασικές αρχές της σύνθεσης ήταν κοινές και για τα δύο κτήρια: Ένα ορθογώνιο παραλληλεπίπεδο, ο φλοιός του οποίου διαφοροποιείται από το δομικό σύστημα, ώστε να είναι δυνατή η ελεύθερη αφαίρεση τμημάτων του για την δημιουργία διαφάνειας, αποτελεί τον πρωταρχικό αρχιτεκτονικό χειρισμό. Αντί όμως για κάποιο κανόνα ολικό, τα ανοίγματα ακολουθούν ένα τοπικό κανόνα, διαφοροποιούμενα μεταξύ τους χωρίς ιεραρχική σχέση, αντιπαραβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στο εκ των προτέρων ορισμένο στερεό το 'τυχαίο' η περιστασιακό της οργάνωσής τους. Πρόβολοι – τεκτονικά επίπεδα δημιουργούν τοπικά επεισόδια, ενώ η αυτονόμηση του εξωτερικού φλοιού υποδηλώνεται και με την απόσταση της οροφής από το περίβλημα, αίσθηση που επιτείνεται με τον περιμετρικό κρυφό φωτισμό. Η επιλογή των υλικών σε χρώματα, υφές και βαθμούς διαφάνειας αποτελεί ένα ακόμη συνθετικό στοιχείο.

Ιδιαίτερο στοιχείο της σύνθεσης αποτελεί η έμφαση στην αναγνωσιμότητα του κτηρίου μέσω του τεχνητού φωτισμού. Η εναλλαγή ανάμεσα στα συμπαγή στοιχεία και τα διαφανή – ημιδιαφανή καθώς και ο τονισμός της γωνίας αποκτά ιδιαίτερη σημασία, καθώς όγκοι και επιφάνειες διαγράφονται και τονίζονται δίνοντας ιδιαιτερότητα στο κτήριο ως φωτεινό αντικείμενο μέσα στην νύχτα. 

Το βασικό παραλληλεπίπεδο που ορίζει τον ενιαίο χώρο του τραπεζικού καταστήματος τοποθετείται με την μεγάλη του διάσταση παράλληλα προς την επιμήκη πλευρά του οικοπέδου. Ο συμπαγής όγκος διαβρώνεται στην γωνία με την τοποθέτηση της εισόδου και του ηλεκτρονικού καταστήματος. Επιμήκη στοιχεία από ισχυροποιημένο γυαλί, με φωτισμό εσωτερικά, περιβάλλουν τις αυτόματες ταμειακές μηχανές και εξέχουν αποτελώντας στοιχεία σήμανσης του κτηρίου.

Η έντονη διαφάνεια στην γωνία αντιπαρατίθεται στην συμπαγή μάζα του υπολοίπου κτηρίου. Η έμφαση στην γωνία δηλώνεται με τον ημιδιαφανή όγκο του κλιμακοστασίου. Το παιγνίδι ανάμεσα στην διαφάνεια και την ημιδιαφάνεια αποκτά ιδιαίτερο νόημα την νύχτα καθώς η φωτισμένη γωνία προβάλλει την παρουσία του κτηρίου στην εθνική οδό.

Τα ανοίγματα διαφοροποιούνται σε κάθε πλευρά. Αποτελούν οπές διαφάνειας και θέας που συμμετέχουν στην αντίστιξη του διαφανούς στο συμπαγές. Ο στατικός φορέας, σε απόσταση από τον φλοιό, εισάγει ρυθμό στον ενιαίο χώρο, ενώ επιτρέπει την χωρίς δεσμεύσεις διάβρωση του φλοιού. Η αυτονομία του εξωτερικού περιβλήματος τονίζεται με την διαμόρφωση της ψευδοροφής. 

Το κτήριο αναπτύσσεται σε υπόγειο, ισόγειο και όροφο. Η κατακόρυφη επικοινωνία γίνεται με δύο κλιμακοστάσια, ένα κύριο και ένα δευτερεύον και ένα ανελκυστήρα. Παράλληλα, στην πίσω πλευρά του καταστήματος δημιουργείται αρχιτεκτονικά οργανωμένος κήπος, ορατός από το εσωτερικό μέσω μεγάλων υαλοστασίων. 

Η διάταξη των λειτουργικών ενοτήτων ακολουθεί την λογική της προβολής των προϊόντων σε αντίθεση με αυτή της προβολής των ταμείων. Τα ταμεία, από την άλλη πλευρά, δημιουργούν μία ισχυρή γραμμή που τονίζει την γραμμικότητα του εσωτερικού χώρου. Εσωτερικά κενά επιτρέπουν την οπτική επικοινωνία ανάμεσα στους δύο ορόφους

Ο φλοιός επενδύεται με πωρόλιθο Λεμεσού στο χρώμα της άμμου. Μικρές ζώνες από εμφανές μπετόν παραμένουν χωρίς επένδυση και τονίζονται με κρυφό φωτισμό. Τα υποστυλώματα, επίσης από εμφανές μπετόν, θραπινάρονται. Δάπεδο από ματ μάρμαρο Δεματίου και κουφώματα αλουμινίου.