Πλατεια Ελευθεριας στο Ηρακλειο

Ο χώρος της πλατείας Ελευθερίας αποτελεί την απόληξη του άξονα των λεωφόρων Δικαιοσύνης και Καλοκαιρινού που περνάει το ιστορικό κέντρο της και διαμορφώθηκε ως «Πεδίον του Άρεως» για τον στρατό των Βενετών κατά τον 16^ο αιώνα. 

Πρόκειται για τον μεγαλύτερο ελεύθερο χώρο της πόλης, στο τοπίο του οποίου εξελίχτηκαν τα σπουδαιότερα δρώμενα του συλλογικού της Κρητικής κοινωνίας μετά την απελευθέρωση, το 1900, οι δημόσιες τελετές, οι πορείες και τα συλλαλητήρια.

Η διαίρεση του κεντρικού χώρου πρασίνου είχε μετατρέψει την πλατεία σε κόμβο κυκλοφορίας με αποτέλεσμα η χρήση και η εικόνα του χώρου με τον καιρό να παρακμάσει. 

Η μελέτη κινήθηκε σε τρία επίπεδα:

Οργάνωση του ευρύτερου περιβάλλοντος χώρου

Επιλέχτηκαν συγκεκριμένες, αναγνωρίσιμες μορφές στην διευθέτηση της κάτοψης και έγινε προσπάθεια να ενοποίησης της κυρίως πλατείας με μιαν αντίστοιχη κάτω στην τάφρο. Δύο μεγάλα κυκλικά επίπεδα, με διαφορά στάθμης 11m, αποδίδουν τον χαρακτήρα του ανοιχτού ελεύθερου τόπου, επάνω στην συμβολή των λοβών των προμαχώνων Σαμπιονάρα και Βιτούρι. Στην τομή τους βρίσκεται η νέα διαμόρφωση καθόδου στο χαμηλότερο επίπεδο, με την χρήση του εναπομείναντος τμήματος της πύλης Αγίου Γεωργίου. Ένας διάδρομος περνάει διαγώνια τον κεντρικό χώρο, φέρνοντας σε επαφή την απόληξη των κεντρικών πεζοδρόμων με τον επιπρομαχώνα Βιτούρι, στη Βίγλα, και από εκεί στους χώρους επί των τειχών.

Οι διαμορφώσεις στην πλατεία Δασκαλογιάννη στα δυτικά, του Μουσείου στα βόρεια και της Επιγραφικής Συλλογής, ακολουθούν την προέκταση και τις κατευθύνσεις της οργάνωσης των κεντρικότερων χώρων, ενσωματώνοντάς τους.

Επαναφορά στοιχείων της ιστορίας της πλατείας

Ως μνήμη και ιστορία του χώρου, έγινε προσπάθεια να αποδοθεί η ίδια του η θέση, ένα μεγάλο άνοιγμα του χτισμένου προς τα έξω. Οι υψηλοί κεκλιμένοι φανοστάτες με τις αντίστοιχες λωρίδες της πλακόστρωσης, ως αναφορά στις παρελάσεις και παρατάξεις των στρατιωτών, παραπέμπουν  στην κίνηση των ιστιοπλοϊκών του λιμανιού, στις γραμμές  βολής επί των τειχών και σήμερα φιλτράρουν και οριοθετούν τον χτισμένο χώρο από το πράσινο και την θέα στη θάλασσα.

Διαμόρφωση νέων λειτουργικών συσχετισμών

Με την αποδοχή της μελέτης Δοξιάδη για την κυκλοφορία στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου, η πλατεία αποκαθίσταται ως χώρος πεζοδρομημένος, με οριακή κυκλοφορία στις παρυφές. Η μελέτη προτείνει την επέκταση των πεζοδρομήσεων στην πλατεία του Μουσείου και στην νότια περιοχή της οδού Πεδιάδος, δίνοντας την δυνατότητα ευκολότερης προσπέλασης στο Μουσείο και σε περιοχές με έντονο μορφολογικό ενδιαφέρον, γύρω από την πλατεία.