Μετατροπη αχυρωνα σε κατοικια

‘Οι μνήμες δεν είναι μόνο αυτές οι οποίες μας έχουν διαμορφώσει,
αλλά αυτές που χάσαμε, αυτές που προσδοκούμε’
Italo Calvino

Σε ένα παλιό αχυρώνα στη Σάλακο της Ρόδου, μια οικογένεια μας ζήτησε να σχεδιάσουμε μια σύγχρονη κατοικία που θα χρησιμοποιούνταν ως ιδιότυπο ησυχαστήριο για τις περιόδους που επισκέπτονται το νησί. Ο πέτρινος αχυρώνας βρίσκεται σε ένα κεντρικό τριγωνικό οικόπεδο, στη συμβολή δύο δρόμων ήπιας κυκλοφορίας. Στην περιοχή υπάρχουν αρκετοί αχυρώνες όμοιας τυπολογίας, είτε ερειπωμένοι είτε αλλοιωμένοι από την τουριστική ανάπτυξη του νησιού.

Σε αυτό το έργο διερευνήσαμε την ιδέα μιας σύγχρονης μεσογειακής κατοικίας που θα σέβεται και θα αναδεικνύει τη μνήμη του παλαιού αχυρώνα, χωρίς να τον αντιμετωπίζει ως νοσταλγική εικόνα. Η συνθετική προσέγγιση αναλύεται, σε τρεις συνθετικές χειρονομίες:
- Διατήρηση του αρχικού κελύφους: To υπάρχον κέλυφος του αχυρώνα διατηρείται, φιλοξενώντας κεντροβαρικά όλες τις κοινόχρηστες λειτουργίες της κατοικίας αναδεικνύοντας την κλίμακα και τη γραμμικότητα του κελύφους.
- Δημιουργία υπαίθριων αυλών: Η υπάρχουσα κεκλιμένη δίρριχτη στέγη συρρικνώνεται για να δημιουργήσει στα δύο άκρα του γραμμικού αχυρώνα, εντός του πέτρινου κελύφους, δύο προστατευμένες υπαίθριες αυλές. Οι χρήστες πλεον θα συνδέονται απρόσκοπτα με τις εσωστρεφείς αυλές, ενώ θα προστατεύονται από τους περιμετρικούς δρόμους.
- Προσθήκη υπόγειας επέκτασης: Όλοι οι ιδιωτικοί χώροι της κατοικίας προτείνονται σε υπόγεια επέκταση του αχυρώνα με διαμορφωμένες οπές στο έδαφος που τους καθιστούν διαμπερείς και προστατευμένους. Στην επέκταση αυτή δημιουργείται ένας χώρος με λουτρό, γύρω από τον οποίο χωροθετούνται υπνοδωμάτια και βοηθητικοί χώροι. Τα δωμάτια συνδέονται με το μεσογειακό τοπίο μέσω ενός αρχετυπικού υποβαθμισμένου κυκλικού κήπου που ανοίγεται προς τον ουρανό.

Η πρόταση διερευνά την έννοια της κατοίκησης μέσα από ένα δίπολο. Από τη μια πλευρά έχουμε την κατοίκηση εντός ενός υπάρχοντος κελύφους που φέρει τη μνήμη και τα χαρακτηριστικά του αχυρώνα. Από την άλλη, έχουμε την έννοια της κατοικίας ως ησυχαστηρίου που βρίσκεται σε άρρηκτη σχέση με το έδαφος και το χώμα, ελαχιστοποιεί το αποτύπωμά στο περιβάλλον, και έρχεται ως συνέχεια σε μια τυπολογία υπεδάφιων κατοικιών που έχουν αναπτυχθεί στη Μεσόγειο τους τελευταίους αιώνες.