Πυργος Πειραια

Ο Πύργος του Πειραιά είναι το ψηλότερο κτήριο του λιμανιού και το δεύτερο ψηλότερο στην Ελλάδα. Με ύψος 84m, η παρουσία του κυριαρχεί στην εικόνα της περιοχής για 44 χρόνια. Η αφύπνιση του “κοιμισμένου γίγαντα”, όπως συχνά αποκαλείται η εγκαταλελειμμένη κατασκευή, συμπίπτει με τη μεταμόρφωση του Πειραιά σε μια σύγχρονη αστική περιοχή.

Η σχεδιαστική πρόταση του γραφείου PILA επαναπροσδιορίζει τον Πύργο, μετατρέποντάς τον σε ένα δυναμικό τοπόσημο που αντανακλά την ενέργεια της περιοχής του Πειραιά. Η πρόσοψη έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε ο Πύργος να συνδιαλέγεται δυναμικά με την καθημερινή ζωή της πόλης, με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της περιοχής αλλά και των ίδιων των χρηστών του. Η προτεινόμενη όψη ισορροπεί τη μεγάλη κλίμακα του Πύργου με τη μικρότερη κλίμακα της πόλης, ενώ παράλληλα οριοθετεί φιλόξενους εξωτερικούς χώρους και ευκαιρίες για να βιώσει κανείς τη μοναδική θέα προς το λιμάνι. Η πρόταση αναδεικνύει πολλαπλές κλίμακες εμπειρίας. Πρόκειται για ένα τοπόσημο στον ορίζοντα, αναγνωρίσιμο από τις γύρω περιοχές και πλήρως εναρμονισμένο στα μάτια των περαστικών. Η προτεινόμενη όψη αποτελείται από ένα σύστημα σκίασης κατακόρυφων και οριζόντιων περσίδων, το οποίο τυλίγει τον όγκο του Πύργου. Κάθε κατακόρυφη περσίδα μετατοπίζεται οριζόντια από τον ένα όροφο στον άλλο, δημιουργώντας ένα μοτίβο σπείρας που τυλίγεται γύρω από το κτήριο. Το μοτίβο φαίνεται να ολισθαίνει απαλά από τη μία πρόσοψη στην άλλη, δίνοντας την εντύπωση ενός τεράστιου πέπλου που ντύνει τον Πύργο και δημιουργώντας παράλληλα μια δυναμική οπτική εμπειρία που μεταμορφώνεται συνεχώς, ανάλογα με τις γωνίες θέασης του παρατηρητή.

Η προσέγγιση αυτή επιτρέπει την ιδιαίτερη επεξεργασία των όψεων ανάλογα με τις απαιτήσεις προσανατολισμού, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζει μια ενοποιημένη αντίληψη του όγκου. Για να τονιστεί περαιτέρω η κίνηση της πρόσοψης, οι κατακόρυφες περσίδες στρέφονται καθώς ανεβαίνουν προς την κορυφή της δομής. Η στροφή των περσίδων έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να βελτιστοποιεί την απόδοση σκίασης του κτηρίου και να ενισχύει την πανοραμική θέα του. Οι περσίδες των νοτιοδυτικών και νοτιοανατολικών προσόψεων στρέφονται για να προσφέρουν ανεμπόδιστη θέα προς το νερό και το λιμάνι, ενώ οι περσίδες των βορειοδυτικών και βορειοανατολικών όψεων προσανατολίζονται προς το κέντρο της Αθήνας.

Ο σχεδιασμός του συστήματος σκίασης είναι αποτέλεσμα μιας φιλόδοξης στρατηγικής βιωσιμότητας και εξοικονόμησης ενέργειας. Μετά από μια σχολαστική ηλιακή μελέτη, οι κατακόρυφες και οι οριζόντιες περσίδες του Πύργου σχεδιάστηκαν έτσι ώστε να μειώνουν την ηλιακή έκθεση των όψεων κατά 50%, με αποτέλεσμα εκτιμώμενη μείωση κατά 20% των συνολικών ενεργειακών απαιτήσεων.