ΒΡΑΒΕΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ 2011

Συνοψη

Mε ιδιαίτερη χαρά οι ΔΟΜΕΣ παρουσιάζουν μέρος των αποτελεσμάτων της πρωτοβουλίας ‘ΔΟΜΕΣ 2011’, ενός προγράμματος καταγραφής, ενθάρρυνσης και προώθησης του έργου των Ελλήνων αρχιτεκτόνων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και της σύγχρονης αρχιτεκτονικής δημιουργίας εν γένει στην Ελλάδα, που οι ΔΟΜΕΣ ανακοίνωσαν τον Μάιο 2010.

Πρόκειται για τη δεύτερη έκδοση της σχετικής πρωτοβουλίας που ανέλαβαν οι ΔΟΜΕΣ για πρώτη φορά το 2009, με στόχο την προβολή της αντιπροσωπευτικής τρέχουσας αρχιτεκτονικής της χώρας και την εύκολη πρόσβαση σε μια κωδικοποίηση των σημαντικών πρόσφατων αρχιτεκτονικών έργων και των δημιουργών τους.

Η πρωτοβουλία ‘ΔΟΜΕΣ 2011’ αποτελείται από τρία σκέλη:

1.    την έκδοση της ‘Επετηρίδας Ελληνικής Αρχιτεκτονικής 2011’ των ΔΟΜΩΝ, που θα περιλάβει αξιόλογα πραγματοποιημένα έργα και ανεκτέλεστες μελέτες των ετών 2008-2010, που έχουν ανατεθεί από υπαρκτούς πελάτες.

2.     την έκθεση ‘Πανόραμα Ελληνικής Αρχιτεκτονικής 2011’, που θα περιλαμβάνει τα προαναφερθέντα έργα και μελέτες.

3.    τα ‘Βραβεία ΔΟΜΕΣ 2011’ για

-   το καλύτερο πραγματοποιημένο έργο των ετών 2008-2010,
-   το καλύτερο πρώτο έργο νέου αρχιτέκτονα
-   τo καλύτερο πραγματοποιημένο έργο νέας αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο και
-   την καλύτερη μελέτη

Η δομή της εκδήλωσης ‘ΔΟΜΕΣ 2011’ συνολικά είναι παρόμοια με αυτήν της ‘ΔΟΜΕΣ 2010’, με δύο σημαντικές διαφορές, που οφείλονται εν μέρει στην ανταλλαγή ιδεών με αξιότιμους συναδέλφους, που είχαν την ευγένεια να δουν με προσοχή την προσπάθειά μας και να προσφέρουν τις κρίσεις τους:

Πρώτον, υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες βραβείων, αντί τριών. Αναγνωρίζοντας την αύξουσα για επαγγελματικούς και κοινωνικούς λόγους σημασία της, προσθέσαμε την κατηγορία ‘καλύτερου πραγμα- τοποιημένου έργου νέας αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο’, έτσι ώστε αφ’ ενός να ενθαρρύνουμε νέες προσεγγίσεις στα μνημεία και τα σημαντικά αρχιτεκτονικά έργα και τόπους όλων των εποχών –τομέα στον οποίο η ελληνική αρχιτεκτονική και η δραστηριότητα αποκαταστάσεων υστερεί βαρειά, λες και η δεοντολογία της συντήρησης αποκλείει τη δημιουργικότητα– και αφ’ ετέρου να υποστηρίξουμε τον ευφάνταστο ανα-σχεδιασμό συνήθων κτηρίων που υπόκεινται σε ανακύκλωση.

Δεύτερον, στο ένα και μοναδικό βραβείο ανά κατηγορία προστέθηκαν επιπλέον δύο έπαινοι, έτσι ώστε να διακριθούν περισσότερα από ένα έργα, έστω και αν το χρηματικό βραβείο ανά κατηγορία παραμένει ένα.

Διατηρήσαμε την ανεξάρτητη λειτουργία των κριτών, τόσο για πρακτικούς λόγους, όσο και επί σκοπώ, προκειμένου να έχουμε πολλαπλές αναγνώσεις και αποτιμήσεις της τρέχουσας συνθήκης, όπως αυτή αντανακλάται στα υποβληθέντα έργα.

Κριτές ήσαν οι αρχιτέκτονες κκ. Steven Holl, καθηγητής του Graduate School of Architecture, Planning and Conservation Studies, του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης, Finn Geipel, διευθυντής του Laboratory for Integrative Architecture LIA του Πολυτεχνείου του Βερολίνου και Παναγιώτης Τουρνικιώτης, καθηγητής Ε.Μ.Π.

Ζητήθηκε από τους τρεις κριτές να αξιολογήσουν τα έργα χωρίς να συσκεφθούν σε πραγματικό χρόνο ή τόπο, εντελώς ανεπηρέαστοι ο ένας από τον άλλο, και να τα βαθμολογήσουν σε κλίμακα 0-100.

Τα τελικά αποτελέσματα του διαγωνισμού ανακοινώθηκαν κατά τη διάρκεια εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της Ταινιοθήκης της Ελλάδος στην Αθήνα στις 16 Ιανουαρίου 2011, ώρα 12.00 το μεσημέρι.
 
Στο τεύχος "Βραβεία ΔΟΜΕΣ 2011", δίδεται έμφαση σε συμμετοχές, που επέλεξε η κριτική επιτροπή ως επικρατέστερες για τα ‘Βραβεία ΔΟΜΕΣ 2011’ στις τέσσερις προαναφερθείσες κατηγορίες. Παρουσιάζονται συνολικά δεκαπέντε έργα, πραγματοποιημένα και μη, όλα όσα συγκέντρωσαν 200 ή περισσότερες μονάδες από τους τρεις κριτές. Για λόγους περιορισμένου χώρου και παρά τη διάθεση των επιμελητών, έχουν παραλειφθεί έργα με αξία που ελπίζουμε ότι θα έχουμε την ευκαιρία να παρουσιάσουμε με επαρκή λεπτομέρεια σε προσεχή τεύχη των ΔΟΜΩΝ.

Στην ομάδα των δεκαπέντε κορυφαίων σχεδίων υπάρχουν πέντε πραγματοποιημένα έργα, τρία επί πλέον πρώτα έργα νέου αρχιτέκτονα, δύο πραγματοποιημένο έργα νέας αρχιτεκτονικής σε υφιστάμενο κτήριο και πέντε μελέτες. Το ποσοστό έργων δημόσιου χαρακτήρα έχει συγκριτικά με πέρυσι αυξηθεί. Ωστόσο, μόνο δύο αποτελούν πραγματικά δημόσια έργα. Είναι αξιοσημείωτο ότι δύο-τρία από τα δεκαπέντε έργα ανατέθηκαν από ξένους φορείς δημόσιου χαρακτήρα, πράγμα που ίσως υποδεικνύει την υποχρεωτική διέξοδο από το μακρόβιο, διεφθαρμένο και αναποτελεσματικό σύστημα αναθέσεων δημοσίων έργων στην Ελλάδα για τους νέους, αν τα πράγματα δεν αλλάξουν σύντομα.

Ευχαριστούμε θερμά όλους τους δημιουργούς αρχιτέκτονες και τους φωτογράφους, που ανταποκρίθηκαν στην πρόσκληση των ΔΟΜΩΝ και έστειλαν έργα για την Επετηρίδα, την Έκθεση και τα Βραβεία.

Ευχαριστούμε επίσης θερμά τους τρεις κριτές, που τίμησαν τις ΔΟΜΕΣ αποδεχόμενοι την πρόσκληση να αναλάβουν το επίπονο και υπεύθυνο έργο της αξιολόγησης των μελετών και των έργων που υπεβλήθησαν.